Wilno jest miastem niesamowicie przyciągającym, wręcz magicznym, a poza tym chaotycznym i dziwacznym – jego aurę najlepiej oddaje słowo bizarre, którego nie umiem przetłumaczyć. To samo odnosi się do jego zagmatwanej wielonarodowej historii Poeta Tomas Venclova
Wilno – miasto wielowyznaniowe
Wilno – miasto wielowyznaniowe, od wieków mieszkają katolicy, prawosławni, muzułmanie, protestanci, wyznawcy judaizmu. Miasto jest także zróżnicowane pod względem narodowościowym. Wilno jest prawdziwym odzwierciedleniem przenikania się kultur – litewskiej, polskiej, żydowskiej i niemieckiej.
* * *
Cerkiew św. Ducha
Główna prawosławna świątynia na Litwie. Jest to jedyna cerkiew wzniesiona na planie krzyża łacińskiego, jest typowym przejawem „wileńskiego baroku”. Masywna budowla z charakterystycznymi dwoma wieżami u fasady i potężną dzwonnicą.
Na szczególną uwagę zasługuje piękny rokokowy ikonostas z XVIII w., przypominający ołtarz kościoła katolickiego.
W relikwiarzu są umieszczone szczątki prawosławnych świętych Jana, Antoniusza i Eustachego, którzy w XIV w. ponieśli śmierć męczeńską na dworze wielkiego księcia litewskiego Olgierda (ojca Władysława Jagiełły). Ciała świętych mają moc uzdrawiającą, dlatego są bardzo czczone wśród prawosławnych i nie tylko.
Cerkiew Przeczystej Bogarodzicy
Sobór prawosławny na lewym brzegu Wilenki ufundowała w XIV w. żona Olgierda Julianna a matka Jagiełły (prawdopodobnie jest tu pochowana).
W XVI w. w podziemiach cerkwi spoczęła małżonka Aleksandra Jagiellończyka – Helena.
Dzisiejsze mury cerkwi pochodzą z XIX w., wykonana w stylu gruzińskim.
Cerkiew św. Mikołaja (Nikolskaja)
Pierwsza cerkiew zbudowana na pocz. XVI w. Dzisiejsza budowla pochodzi z XIX w., z rozkazu gubernatora Murawiowa została przebudowana w stylu rosyjsko-bizantyjskim.
Cerkiew św. Paraskiewy (Piatnicka)
Pierwsza cerkiew na tym miejscu wzniesiona na pocz. XIV w. Dzisiejsza budowla pochodzi z XIX w. Prawdopodobnie w tej cerkwi car Rosji Piotr Wielki ochrzcił pradziadka Puszkina – Hannibala.
Kienesa
Kienesa, dom modlitwy Karaimów, została zbudowana w stylu mauretańskim na pocz. XX w. dla licznej wówczas gminy karaimskiej w Wilnie.
Obecnie spełnia funkcje sakralne, jest jednym z najciekawszych budynków w Wilnie.
Synagoga
Żydowski dom modlitwy. Jest to jedyna zachowana synagoga ze 105 synagog i wileńskich domów modlitwy, gromadzących wyznawców judaizmu.
Obecna budowla wzniesiona na pocz. XX w. w stylu mauretańskim. Prawdopodobnie nie została zniszczona, bo Niemcy umieścili tu magazyn lekarstw.
Na fasadzie synagogi znajduje się napis w języku hebrajskim: „Dom modlitwy – świętość dla wszystkich narodów”.
W Wilnie są też dwie świątynie protestanckie: kościół ewangelicko-reformowany (ul. Pylimo/Zawalna) oraz kościół ewangelicko-luterański (ul. Vokiečių/Niemiecka).